Günler Ve Diğer Mahlukatı Tefekkür

Kayıt tarihi : 16/09/09

Cenab-ı Hak c.c., yüce kitabında sayılamayacak kadar çok yerde tefekkür etmeyi, düşünüp ibret almayı emreder:
“Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde aklıselim sahipleri için gerçekten açık ibretler var.”[6]
Yani, gece ile gündüzün birbirini takip etmesinde, biri kaybolurken diğerinin onun yerini almasında ibretler vardır.
“İbret almak veya şükretmek dileyen kimseler için gece ile gün düzü birbiri ardınca getiren de O’dur.”[7]
Ata rh.a. der ki: Ayet-i kerimede geçen “hilfeten” kelimesi; bir şeyi izleyip onun yerine geçen manasına gelmektedir. Burada kastedilen de, gündüzün aydınlığı ile gecenin karanlığının birbirini takip etmesi, her birinin diğerinin yerine geçmesi ve gece ile gündüzün uzayıp kısalmasıdır.
Cenab-ı Hak c.c., yukarıda zikredilen konular üzerinde tefekkür edenleri överek şöyle der:
“Onlar, ayakta dururken, otururken, yanları üzerine yatarken (her vakit) Allah’ı anarlar, göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin derin düşünürler (ve şöyle derler:) Rabb’imiz! Sen bunu boşuna yaratmadın. Seni tesbih ederiz. Bizi cehennem azabından koru!”[8]
Ata rh.a. nakleder:
“Bir gün Ubeyd b. Umeyr el-Leysi ile birlikte Hazret-i Aişe r.a.’nın ziyaretine gittik. Bizimle kendisi arasında perde olduğu halde aramızda şöyle bir konuşma geçti. Hazret-i Aişe r.a. dedi ki:
— Ey Ubeyd! Bizi ziyaret etmene engel olan nedir?
Ubeyd şöyle cevap verdi:
— Ben Rasülullah s.a. v. ‘in «Aralıklı olarak ziyaret et ki muhabbetin artsın!» buyurduğunu işittim. (Bu sebeple aralıklı olarak ziyaret ediyorum). Bize, Rasülullah s.a.v. üzerinde şahit olduğun en şaşırtıcı hadiseyi anlatır mısın?
Bu ifade üzerine Hazret-i Aişe ağladı ve şöyle devam etti:
— O’nun her işi şaşırtıcı idi! Geceleme sırası benim yanımda olduğu bir gün yanıma geldi, gece benimle birlikte yatağa girdi, (diğer bir rivayete göre: Yorganın altına girdi) tenim tenine değdi. Sonra bana şöyle dedi:
— Beni bırak da Rabb’ime ibadet edeyim!
(Kendisine izin verdim,) kalkıp su tulumunun yanına vardı ve abdest aldı. Sonra kalktı namaza durdu. Sakalları ıslanıncaya kadar ağladı. Sonra secdeye gitti, toprak ıslanacak derecede secdede ağlamaya devam etti. Sonra namazını bitirip yanı üzere uzanmıştı ki Bilal r.a. sabah ezanı için izin istemeye geldi. Rasülullah s.a.v.‘in üzerindeki ağlama halini görünce Bilal r.a. şöyle dedi:
— Ey Allah’ın Rasülü! Seni bu kadar ağlatan nedir! Allah Teala senin geçmiş ve gelecek günahlarını mağfiret etmedi mi?
Buyurdular ki:
— Yazıklar olsun sana ey Bilal! Cenab-ı Hak bana bu gece şu: “Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde aklıselim sahipleri için gerçekten açık ibretler vardır. Onlar, ayakta dururken, otururken, yanları üzerine yatarken (her vakit) Allah’ı anarlar, göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin derin düşünürler (ve şöyle derler:) Rabb’imiz! Sen bunu boşuna yaratmadın. Seni tesbih ederiz. Bizi cehennem azabından koru !“[9] ayet-i kerimesini indirdiğine göre ben neden ağlamayayım ki!..”
Bu ayetleri okuduktan sonra şöyle buyurdu:
— Bu ayetleri okuyup da üzerinde tefekkür etmeyenlere yazıklar olsun!”[10](3)

[6] Alu İmran, 190.
[7] Furkan, 62.
[8] Alu İmran, 191
[9] Alu İmran, 190-191.
[10] İbnu Hibban, es-Sahih, 620; Ahlaku’n-Nebi, s. 186.

(3) Kalplerin Keşfi – İmam-ı Gazali (k.s.a)