Edebi Metinlerin Özellikleri

Misafir

Edebi Metinlerin Özellikleri

Edebi metin:duygu dusunce ve hayallerin insanda heyecan ve hayranlık uyandıracak sekilde ve estetik bir yapı içinde soylenmesi ve yazılması ile oluşan edebiyat ürünlerine denir.

Aranan ozellikler:

1.işlenmiş dil ve anlatımla oluşur
2.insanda guzel duygular,hayaller ve zevkler uyandırı.
3.insanın duygu dusunce ve hayallerini besle
4.ait oldugu toplumun sosyal ve kulturel özelliklerini taşır.
Edebi metnin en temel özelliği kurmaca olmasıdır. Kurmaca: Gerçek yaşama bağlanan; ama gerçek yaşamı birebir anlatmayan, o yaşama alternatif bir dünyadır. Gerçek, sanatçının amaçladığı anlam kurgusu içinde değişikliğe uğrar.

 Sırf kurmaca olması da edebi olma özelliği kazandırmaz metne.

 Edebi metnin soyut anlam boyutu vardır. Bu nedenle anlam yüzeyde ve görünür değil, derinde ve gizlidir. ( Bu her şeyi imgeye boğmak, mecaza büründürmek değildir. )

 Bu yönüyle de sınırlayıcı değil, özgürleştiricidir. Tek sınır alıcının yorum gücündeki sınırlılıktır.

 Bu durum onun çokanlamlılık boyutunu öne çıkarır. Edebi metinde çok anlamlılık hem anlam boyutuyla (bağdaşıklık) hem de dilbilgisel boyutuyla (bağlaşıklık) vardır. Yani çokanlamlı ve de çok anlamlıdır.

 Edebi (kurmaca) metnin yalnız kendi iç gerçekliği vardır.

 Her edebi metin bir yönüyle kendinden öncekilere (art-alan) bağlanırken, bir yönüyle de gelecek metinlere (ön-alan) kaynaklık eder.

 Farklı bir bakış açısıyla sunulması önemlidir edebi metnin.

 Edebi metinlerde dil şiirsellik işleviyle kullanılır.

 Yüksek bir söyleyiş (üslup) vardır edebi metinde.

 Metindeki öğeler anlamsal, mantıksal ve biçimsel olarak birbirleriyle ilişkilidir.

 Edebiyatın dolayısıyla edebi metnin malzemesi dildir.

 Edebi metinde işlenmiş bir dil vardır.

 İşlenmişlik aynı zamanda bir özen ve düzenleme gerektirir.

 Edebi metinde dil birliklerinin ve metnin kendisinin çağrışımsal boyutu vardır.

 Yararı görünür değil; ama yaşamsaldır “insan” için
.
 Hazza dayalıdır.

 Estetik hep en önemli öğedir edebi metin için.

İnsana, insani olanı sezdirir; insanı insan yapmak gibi çok önemli bir işleve sahiptir.

Özneldir.

Özgündür.

Değerlidir.

Duygu ve hayale dayanır; ama akılla dizgeleştirilir.

Kalıcıdır; ama arkeolojik bir kalıcılık değildir bu.

Özel bir iletişim aracıdır.

Bilinç ve zevk değişimi sağlar.

Lezzet ve tat verir edebi metin.

Anlam kesinleşmesi hep erteleme halindedir edebi metinde.

Çeşitli uyum öğelerinden yararlanır.

Söz ve anlam sanatlarından yararlanılır.

Dilin ya da sözcüklerin farklı şekilde bağdaştırılmasıyla yeni anlatım olanakları yaratılır.

Dile sapmalar yaşatılır.

İnsana özgü bir yaratımdır ve amaçlıdır.

Dilin tüm olanaklarından yararlanılır.

İfade edilemez, denileni ifade ediştir.

İnsanın var oluş koşullarıyla mutlaka ilişkilidir.

Öğretici bir üslup kullanmaz; ama bilgi de verir.

Diğer bilimlere kaynaklık eder.

Başkaldırıcıdır.

Öznesinden (yaratıcı) ayrı ve bağımsız bir varlıktır. Başka bir özne (okur) tarafından da yaratılır ve “estetik değer alanı “ oluşur.

Öğretme, Öğrenme Yöntem ve Teknikleri : Takrir, Soru-cevap, beyin fırtınası, problem çözme, inceleme, uygulama.

Kullanılan Eğitim Teknolojileri, Araç Gereç ve Kaynakça : Ders kitabı, Türkçe Sözlük, Hikâye ve Roman örnekleri

İnsan, var olabilmek için sanat eserleri meydana getirir. Edebî eser de bu sebepten doğar.

Başlangıçta dinî törenlerde, dans ve müzikle birlikte var olan edebî metinler; bugün şiir, roman, hikâye, piyes gibi eserlerde hayatını sürdürür.

Edebî metin; tarihî,sosyal ve psikolojik bir varlık olan insan ve doğa malzemesini kullanarak dille gerçekleştirilen sanat etkinliğidir.

Edebî metinler kurmacadır.

Anlatmaya ve göstermeye bağlı edebî metinlerde yapı birimleri olay çevresinde oluşur. Her birimin kendi içinde teması vardır. O da anlamlı bir bütündür. Bütün birimler ana tema ve olaya bağlanır. Bunlar da olay örgüsünü oluşturur.Olay örgüsünün en kısa ifadesi metnin temasını verir.

Anlatmaya ve göstermeye bağlı edebî metinlerde amaç düzenlenmiş bir olay örgüsünü okuyucuya vererek onda estetik bir yaşantı uyandırmaktır.

Coşku ve heyecanı dile getiren metinlerde ise yapıyı oluşturan birimler ses ve anlam kaynaşmasından oluşur. Mısra, beyit, dörtlük, bend gibi birimler bir tema etrafında birleşir.

Edebî metnin dili yan anlam bakımından zengin kelimelerden oluşur. Aynı zamanda kelimeler mecâzlı olarak da kullanılır. Böylece eserler anlam zenginliği kazanır.

Edebî eserler daha önce yazılmış olan eserlerden yararlanır.

Her edebî metinde yazıldığı döneme ait insan başarıları ve ilişkileri vardır.

Kayıt tarihi : 16/02/10

Mevzuyu okuyunca yazdığımız yazılarda bu hususiyetlerin olduğunu gördüm.

Maşallah..barekallah

Yalnız bu mevzunun dili bol uyduruk kelimelerle dolu.Devrik cümleler çok fazla..

Merki kardeş Sıddık ağabeyin "zavallı Türkçe" mevzusuna göre bu yazıyı düzeltelim inşallah

Mühim bir mevzu bize ulaştirdığınız için

Misafir

Feridşah_Nakşi demiş ki:: Mevzuyu okuyunca yazdığımız yazılarda bu hususiyetlerin olduğunu gördüm.

Maşallah..barekallah

Yalnız bu mevzunun dili bol uyduruk kelimelerle dolu.Devrik cümleler çok fazla..

Merki kardeş Sıddık ağabeyin "zavallı Türkçe" mevzusuna göre bu yazıyı düzeltelim inşallah

Mühim bir mevzu bize ulaştirdığınız için

Aceleyle o an aklıma gelmesiyle kopyalanmış bir yazıdır,, vakit bulduğumuzda
düzeltmeler yapılır inş.. ancak üzülerek hangi biri derim ben Sıddık ağabeyin
" Zavallı Türkçe" yazısına göre bütün yazılarımız elden geçirilecek olsa,, ayrı
bir ekip kurmak gerekir,, Türkçe Ağlıyor,, bizim savaşımız devrik cümlelerle
değil artık Türkilizceyle

(burada acı gülümseme ifadesi düşünün)
İlginiz için :tşk:

Kayıt tarihi : 16/02/10

Bütün yazılar için bunu düşünemeyiz elbette..."edebi metin" başlığı olduğu için bu tür yazarların daha dikkat etmesi gerekiyor.

"edebsel metin" demediği kalmış yazarın

İslami mevzularda aslında çok fazla uydurukça ve Türkilizce kullanılmıyor gördüğüm kadarıyla..

Hay Allah..yine Türkçe hassasiyetim depreşti...aslında unutmak üzereydim..

"Zavallı Türkçe" yazısı başlığı gibi Türkçe'yi ve bizleri ağlatan bir yazı.