Edep Ya Hu!..

Kayıt tarihi : 17/09/09

Aslında uzun uzun yazmak isterdim ama zamanımın yoğun olması hep yazı yazmamı engelledi, en azından sizlere birkaç kelam etmek istedim...

Duydumki, Beşiktaşlı Yahya Efendinin türbesinin girişinde " Edep ya hu" yazıyormuş...

Yani bu mütevazi türbenin girişinde, başınızı kaldırdığınızda Arapça “Edep ya Hu” yazısı ile göz göze geliyorsunuz.Çok şey ifade eder bize, olgunluğun, kemalatın simgesini anlatır, belki de hazmın bir sembolüdür...Aslında Edep ya hu Allah'ım ver manasındadır...

Bana edepden söz etseler hemen aklıma Nami'nin şiiri geliyor, mübarek ne kadarda güzel ifade etmiş edebi;

Sakın terk-i edebden kûy-ı Mahbûb-i Hudâ’dır bu
Nazargâh-i ilâhidir, Makam-ı Mustafâ’dır bu
Felekde mâh-i nev, Bâbüsselâm’ın sîne-çâkıdır
Bunun kandili Cevzâ, matla’-i ziyâdır bu
Habib-i Kibriyâ’nın hâbgâhıdır fazilette
Tefevvuk-kerde-i Arş-ı Cenâb-ı Kibriyâ’dır bu
Bu hâkin pertevinden oldu deycûr-i adem zâil
Amâdan açdı mevcûdât düş ceşmin tûtiyâdır bu
Muraât-ı edep şartıyla gir Nâbî bu dergâha
Metâf-ı kudsiyandır cilvegâh-ı enbiyâdır bu

Lokman Hekime sormuşlar edebi kimden öğrendin diye oda edepsizden diye cevap vermiş...Edebi edepsizdende öğrenebiliyormuşuz, bunu öğreniyoruz Lokman Hekim'den...Sonra Yunus Emre'nin güzel mısraları çınlanır kulağımda, adeta küpe olur;
İlim meclisine girdim,kıldım talep,
İlim tâ gerilerde kaldı,illâ edep illâ edep...

İlimde edepsiz olmuyormuş...
Birkaç büyüklerin sözleriyle süsleyelim yazımızı çünkü büyüklerin sözleri sözlerin büyüğüdür...

İnsanın ilim ve edebi,en büyük varlığıdırEskimez,çürümez,kaybolmaz
MEVLÂNA Celâledin-i Rûmî (KS)

Her şeyin bir hizmet edicisi vardırDinin hizmet edicisi de edeptir
Abdullah Nibbaci (RahA)

İnsanın ilim ve edebi,en büyük varlığıdırEskimez,çürümez,kaybolmaz
MEVLÂNA Celâledin-i Rûmî (KS)

Dünya gecesinin aydınlatacak şemâların en güzeli ve parlağı:Edeptir
MEVLÂNA Celâleddin-i Rûmî (KS)

İnsana,fâidesiz çok bilgiden ziyâde,edep ve yüksek terbiye lâzımdır
A.İbni Mübârek (RahA)

En güzel edep,güzel ahlaktır
Hz.Ali (RA)

Edep döküntüleri,altın döküntülerinden daha hayırlıdır
Hz.Osman (RA)

Edep ne demektir, dinimizde yeri nedir?

Diye bir soru gelse bize nasıl cevaplarız acaba, aklıma geldiğince elimdeki bilgiler ışığında açıklamaya çalışayım, inşaAllah!...

Edeb, güzel terbiye, iyi davranış, güzel ahlâk, hayâ, nezaket, zarafet gibi manalara gelir. Mesela terbiyeli çocuk, edebli çocuk demektir. Hadis-i şerifte, (Evladınıza ikram edin, edebli, terbiyeli yetiştirin!) buyurulmuştur. Âdab, edebler, güzel huylar, iyi haller ve davranışlar; her konuda haddini bilip sınırı aşmamak demektir. Dinimiz İslâmiyet, baştanbaşa edebdir. Edeb, kulun kendisini Cenab-ı Hakkın iradesine tabi etmesi, güzel ahlâklı olmasıdır. Hadis-i şerifte, (Sizin en iyiniz, ahlâkı en güzel olanınızdır.) buyuruldu.

Hz.Ömer, (Edeb, ilimden önce gelir) buyurdu. Çok heybetli olmasına rağmen, edebinden, hayâsından Resulullahın huzurunda çok yavaş konuşurdu. Peygamber efendimiz de, bir kimsenin yanında iki diz üzerine oturur, ona saygı olmak için mübarek bacağını dikip oturmazdı. Hadis-i şerifte, (Resulullahın hayâsı, bakire islâm kızlarının hayâsından çoktu) buyuruldu.

İbni Mübarek hazretleri buyurdu ki: (Bütün ilimleri bilenin eğer edebinde noksanlık varsa, onunla görüşmediğime üzülmem, bunu kayıp saymam. Fakat edebli ile görüşemezsem üzülürüm.)

Hikmet ehli buyuruyor ki:
İlim gibi edeb de, öyle bir hazinedir ki, onu hiçbir hırsız çalamaz. Din ve dünya güzelliği bundadır. İnsanı hayvandan ayıran edebdir.

Edebi gözetmek, zikirden üstündür. Edebi gözetmeyen Hakka kavuşamaz.

İnsanlar edebe ilimden çok daha fazla muhtacdır.

En büyük edeb, ilâhî hududu muhâfaza etmek, gözetmek, Allahü teâlânın emirlerine uymak, yasaklarından sakınmaktır.

Bir kimsenin edebli olması, iyi kalblilik ve akıllılık alâmetidir.

İnsan edeb ile dünyâ ve âhirette yüksek derecelere kavuşur.

Edeb şiirle de ifade edilmiştir:

Edeb ehli mazlumdur, zalim olmaz,
Edebsiz ilim öğrenen âlim olmaz.

İlim meclislerinde aradım, kıldım taleb,
İlim geride kaldı ille edeb ille edeb.

Edeb bir tâc imiş nûr-i Hüdâdan
Giy ol tâcı emin ol her belâdan

Edeb bu kadar önemli olmasına rağmen, emredileni yapmak edebden önce gelir. (Emre uymak, edebi gözetmekten önce gelir) sözü meşhurdur.

İbn-i Abbâs radiya'llahu anhümâ'dan bâzı ashâbına (ki, 'Atâ' İbn-i Ebî Rebâh'tır) şöyle dediği rivâyet olunmuştur: Ey 'Atâ'! Sana Cennet kadınlarından bir kadın göstereyim mi? Demiştir. O da: Evet gösteriniz, demesi üzerine İbn-i Abbâs şöyle demiştir: Şu (gördüğün iri yapılı ve uzun boylu habeşî) kara kadın yok mu? Bu kadın bir kere Nebî Salla'llahu aleyhi ve sellem'e gelip: Yâ Resûla'llah! Ben sar'alanıyorum, sar'alanınca da açılıyorum, Allah'a benim için du'â buyurunuz, dedi. Resûl-i Ekrem: Ey kadın! İstersen hastalığına sabret. Bunun mukabilinde sana Cennet vardır. İstersen âfiyet vermesi için Allah'a du'â edeyim, buyurdu. Kadın: Yâ Resûla'llah! Hastalığıma sabrederim, dedi. Ancak ben açılıyorum. Açılmaklığım için Allah'a du'â buyurunuz, diye ricâ etti. Resûl-i Ekrem du'â etti. (Edeb yerleri açılmaz oldu).

Âişe radiya'llahu anhâ'dan rivâyete göre, Resûlu'llah Salla'llahu aleyhi ve sellem: İnsanlar ayakkabısız, vücûdu çıplak ve (ilk yaradılışları gibi) sünnetsiz haşrolunacaklar buyurdu. Ben de: Yâ Resûla'llah! Erkek, kadın berâber mi? Bunlar birbirlerine (edeb yerlerine) bakarlar, dedim. Resûl-i Ekrem: Yâ Âişe! Haşir işi çok güçtür, insanların birbirlerine bakmalarına müsâit değildir, buyurdu.

Ebû Hüreyre ve Zeyd İbn-i Hâlid Cühenî radiya'llahu anhümâ'dan rivâyet olunduğuna göre, müşârün-ileyhimâ demişlerdir ki: Bedevî arablardan bir kişi (hasmı ile birlikte) Resûla'llah salla'llahu aleyhi ve sellem'e gelmişti de:

- Yâ Resûla'llah! Size Allah nâmına yemîn eder, ve yalnız Allah'ın Kitâbiyle hükmetmenizi dilerim, demişti. Öbür hasım ise daha dirâyetli ve edepli idi. O da:

- Evet yâ Resûla'llah, aramızda Kitâbu'llah ile hükm ediniz ve (söz söylemek üzere) bana müsâade buyurunuz! dedi..

Edebin çeşidi:

1-Allah'a karşı edep

2-Peygambere karşı edep,

3- Mürşide karşı edep

Aslında çeşidleri günlük yaşantımıza yaydığımızda ana-babaya karşı edep, hocaya karşı edep, kendimize karşı edep VS...

“ EDEP YA HU.”.

Allah hepimize bu özelliği ve anlamını idrak ettirsin ve onun elçisini anlamayı, her şeyden önce O’nu sevebilmeyi, bu dünyada kendi deyimiyle bir misafir olarak yaşayan, Kainatı ve Sistemi, O’nun varedicisini tüm özelliği ile bize bildiren, sadece ama sadece İnsanlık için çırpınan Resulallah Efendimize ümmet olabilmeyi, Ahiret yaşamında yüzüne bakabilmeyi,mürşidimize mürid olmay bizlere nasip etsin.AMİN!...

NOT:BİRAZ ACELE OLDU KURBANLAR HATALARIMIZ, NOKSANLARIMIZ OLMUŞSA AF OLA...

Kayıt tarihi : 16/02/10

Estağfirullah..Güllere Hasret kardeşimiz emek ve zaman harcayıp yazmışsınız.Çok teşekkürler.Mana dolu ve geniş açılımlı almışsınız.Bir çok mevzuyu toplamışsınız edeble ilgili.

Allah cc razı olsun.Rabbimiz okuduklarımızı amellerimize tesir ettirsin.

Kayıt tarihi : 16/09/09

Allah c.c razi olsun.. masallah yine cok guzel bir yazi..

bize de edep konusunda artik yazmamiz gerektigini ahtirlatti.. bu hafta yazalim insaAllah..

Allah c.c hepimize edebi gözetmeyi nasip eylesin insaAllah...

Kayıt tarihi : 17/09/09

Allah cc sizlerdende razı olsun...Okuyan gözlerinize sağlık...Sağolun...Vesselam!...

Misafir

Çok güzel yazmışsınız kurban. Emeğinize, gönlünüze sağlık. Geniş kapsamlı olması
daha da güzelleştirmiş yazıyı. Kırıntısını yazabilsek ne mutlu bize...

Kayıt tarihi : 17/09/09

Sağolasın Merki kurban..İtiraf etmeliyim ki; konunun başındada yazdığım gibi bir iki kelam yazayım dedim ama birde baktımki sayfayı doldurmuşum...Başta ben bile bu kadar uzun yazacağımı tahmin etmemiştim, hatta direk burdaki sayfaya yazdım, pcye yazıp kopyalayıp buraya yapıştırmadım...Buda hata ve kusurlarıyla sizlere arz olundu demektir...

Amaç Allah'ın rızası ve rabıtalı olunca rahmet zuhur ediyor, rahmetten muhabbet doğuyor, ben bile bitince baktım şaşırdım bunu ben mi yazdım, yada yazdırıldım...Muhabbetle efendim...

Okuyan gözlerinize sağlık...Vesselam!...

Kayıt tarihi : 24/08/08

maşşaallah kurban..
bu sohbetler sayesinde hepimiz faydalanıyoruz.. yorumlar ayrı muhabbetli oluyor ... bu siteye başladığmızda amacımız ilim öğrenmekti, öğretmekti, yaşamaktı... yalnız şunu sizlerden öğrendik ki önce edep .. önce edep.. Allah razı olsun kurban ..